นายกรัฐมนตรี

                                                                                                                          1

นายกรัฐมนตรี

           นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย เป็นตำแหน่งหัวหน้ารัฐบาลของประเทศไทยโดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยว่า  ให้พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามคำแนะนำของประธานรัฐสภา จากผู้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือไม่ก็ได้  ตามแต่รัฐธรรมนูญที่มีใช้อยู่ในขณะนั้น  โดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 กำหนดให้นายกรัฐมนตรีต้องเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร

การดำรงตำแหน่ง

             รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติไว้ว่า สภาผู้แทนราษฎรจะต้องมีมติเห็นชอบให้ผู้ได้รับการเสนอชื่อ ซึ่งโดยส่วนมากมักจะเป็นตัวแทนหรือหัวหน้าพรรคการเมืองที่มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ได้รับเลือกมากที่สุดในสภาผู้แทนราษฎร   แม้รัฐธรรมนูญจะมิได้บัญญัติไว้เช่นนั้นก็ตาม    และอาจเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร  หรือไม่ก็ได้ตามแต่รัฐธรรมนูญที่มีใช้ผลบังคับอยู่ในขณะนั้น เข้าดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี จากนั้นพระมหากษัตริย์ไทยจึงจะมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้งต่อไป

การปฏิบัติหน้าที่

                นายกรัฐมนตรีจะมีวาระดำรงตำแหน่งคราละสี่ปี แต่จะอยู่ในตำแหน่งติดต่อกันเกินสองวาระมิได้นายกรัฐมนตรีอาจพ้นจากตำแหน่งเพราะถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดมีสิทธิเข้า   ชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางในนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย  เมื่อเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ  หากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง   และมีผลให้คณะรัฐมนตรีสิ้นสุดลง  ทั้งคณะด้วย